Talaşlı İmalat(Üretim) Nedir?

İş parçasının yüzeyinden parça kopartılarak yapılan şekil verme işlemine "talaşlı imalat " denir. Parça yüzeyinden talaş şeklinde parça kaldırılarak üretim gerçekleştiği için bu adı almıştır. Bu işlem için kesici takımlara ihtiyaç bulunmaktadır. İşlem esnasında oluşan talaş tipi çeşitli olmakla beraber, işlenen malzeme çeşidi, uygulanan devir, ilerleme ve kullanılan kesici takım geometrisi ne göre değişir. Yapılan işleme göre kullanılan kesici takım ve tezgâhlar değişmektedir. Talaşlı üretimde yapılan işleme göre ya parça hareketlidir ya da kesici takım hareketlidir.
     Uygulama şekli, farklı sertlikte iki malzemenin yani iş parçasıyla kesici takımın farklı sertlikte olması ve iş parçasını aşındırması olayıdır. Kullanılan kesicinin sertliğine göre her türlü malzemeye talaşlı imalat uygulanabilir. Örnek olarak bıçakla ağacın kesilip, işlenebilmesi verilebilir. Bu işlem yardımıyla malzemeler istenilen ölçü ve şekilde işlenirken; üzerinde delik delme, boşaltma ve kanal açma işlemleri yapılır.Talaşlı imalatın değişkenleri temel olarak iş parçası, takım ve takım tezgahlarıdır. Takım tezgahı olmadan da el yordamıyla talaş kaldırma gerçekleştirilebilir. Eğeleme yapmak buna örnektir.

İş Parçası: Üzerinde delik delme, kesme, diş açma gibi işlem yapılacak malzemelerdir.

Takım: İş parçası yüzeyinde talaşın kaldırılmasını sağlayan ve ondan daha sert malzemelerdir.

Takım tezgâhı: Talaş kaldırmak için ihtiyaç duyulan hareketi ve gücü sağlayan cihazlardır. Üzerine iş parçası ve takımlar ile takım tutucular bağlanır. İş parçası ve takımın hareket şekline göre takım tezgahlarının ismi değişir.

Talaşlı imalat uygulamalarının diğer üretim yöntemlerine göre avantajları ve dezavantajları bulunmaktadır.

Avantajları:

• Her türlü malzemeye (plastik, çelik, ağaç vb.) işleme imkânı sağlar.
• Az adetli (prototip gibi.) üretimler de zamandan ve ayrıca kalıp maliyeti olmayacağı için maliyetten tasarruf sağlar.
• Çok farklı şekil, ebat ve işlenmesi zor parçalarda işleme olanağı sağlar.
• İstenilen ölçü ve yüzey parlaklığı sağlanabilir.

Dezavantajları:

• Sürekli talaş üreterek malzemede israfa yol açar. 
• Üretilecek ürün oluşturmak için daha büyük ebatlarda malzeme almak gerekir.
• Seri üretime uygun değildir.

Tornalama

İş parçalarının torna aynasına bağlanarak döndürüldüğü ve bu esnada sabit kesici takımların iş parçasına değdirilerek talaş kaldırılan bir yöntemdir. Kullanılan tezgâha “torna tezgâhı” denir Torna aynası iş parçasını sıkan döner bir mengenedir. İşleme esnasında parçanın düzgün işlendiğini komparatör, kumpas ve çeşitli ölçüm aletleriyle doğrulamak gerekir. Genellikle yuvarlak parçaların işlenmesinde sıklıkla kullanılır. Bu işlemlere dış çap tornalama, delik içi tornalama, pah kırma, yüzey tornalama, diş açma ve delik delme örnek verilebilir.


Frezeleme

Frezeleme tornalamanın aksine iş parçası sabit kalırken kesici takım dönmektedir. Tornada elde edilemeyen boşaltma ve kanal açma gibi işlemler frezelemede sağlanır. Bıçak adı verilen takım üzerinde bulunan çok çok sayıda diş parça yüzeyinden talaş kaldırır.

Planyalama/Vargelleme

Vargellerin tersine planyalarda bir tabla üzerine sabitlenmiş iş parçası ileri ve geri hareketlidir. Kalem tutucu üzerine sabitlenmiş kesici kalemde parça üzerinde tek yöne doğru talaş kaldırır.

Delme

Bir mengene veya tabla üzerine malzeme sabitlenir. Dönme ve ilerleme hareketi yapan kesici uç parçadan talaş kaldırır. Burada kullanılan kesici takımlar matkaplardır.

Kesme

Testere lamaları ve diskleri yardımıyla talaş kaldırılarak kütleler halinde parçalara ayrılması işlemidir. Testereler ya çift yönlü ileri geri hareket eder, ya da tek yönlü sürekli geri veya ileri hareket eder.

Taşlama

Dairesel bir diskin aşındırma yoluyla talaş kaldırması olayıdır. Zımparalama işleminin makineye dönüşmüş halidir.

Raybalama
Daha önce açılmış deliklerin daha temiz ve daha hassas hale getirilmesi işlemidir. Toz talaşı alınır.