POKA, insan, makine ve tasarım kaynaklı üretimde meydana gelen hatalar, YOKE ise insan hatalarından kaynaklı problemlerin engellenmesidir. Kelime anlamı olarak Poka, kaza ile herkesin yapabileceği hata (görülmeyen tesadüfî hata) Yoke ise korumak (azaltma) demektir.
Türkçede Poka Yoke hata önleme olarak da ifade edilmektedir. İnsan kaynaklı hataların, hata yapmayı önleyici ve yardımcı araç ve stratejileri kullanarak ancak daha fazla kontrol elemanına gerek duymadan, sıfır hatalı üretime ulaşmayı amaçlar. Bu amaçla ve gerekirse kullanılan tezgaha ilave mekanizmaların eklenmesine veya ürün üzerinde tasarım değişikliğine gidilebilir.
Türkçede Poka Yoke hata önleme olarak da ifade edilmektedir. İnsan kaynaklı hataların, hata yapmayı önleyici ve yardımcı araç ve stratejileri kullanarak ancak daha fazla kontrol elemanına gerek duymadan, sıfır hatalı üretime ulaşmayı amaçlar. Bu amaçla ve gerekirse kullanılan tezgaha ilave mekanizmaların eklenmesine veya ürün üzerinde tasarım değişikliğine gidilebilir.
POKA YOKE elemanları ciddi iş kazalarına neden olacak hataları önlemek amaçlı geliştirilmiştir. Sonlandırıcı şalterler, ışıklı uyarılar, şablonlar, kılavuzlar, sensörler, basınçlı şalterler, ayar pimleri, sayaçlar vb. donanımlardan oluşur. Temel işlevleri kapatma-durdurma, kontrol ve uyarıdır.
Poka Yoke ile amaç, sistemde otomatik ve sürekli kontrolün sağlanmasıdır. Çalışanın dikkatsizlik, konsantrasyon eksikliği, dalgınlık, yorgunluk, unutkanlık, sisteme bilerek veya bilmeyerek zarar verme vb. sebeplerle hata yapmaya meyili olabilir. Bu hatalar makineye basit yardımcı ekipmanlarla tanıtılabilir veya hatanın oluşumu engellenebilir.
Örnek vermek gerekirse sürekli preste baskı yapan birinin zamanla yaptığı iş sıradan hale gelir ve yorgunlukla beraber kişinin dikkati dağılır. Bu dikkat dağınıklığı ile prese koyduğu parçayı veya herhangi bir hatayı düzeltmek için presin altına elini sokabilir. Presi aynı anda çalıştırıp elini sıkıştırabilir. Bu tarz iş kazasını önlemek için birkaç yöntem uygulanabilir. Mesela presin çalışması için iki elle basmayı gerektiren çift buton konulabilir veya kişinin elini soktuğu anda görecek ve sistemi durduracak bir sensör konulabilir. Bu iki çözüm Poka Yoke’ ye örnektir.
Bu sistem hataların sonradan düzeltilmesi için gerekli maliyetleri önler, kalite ve verimlilik sürecin içine yerleşerek öncelikle hatalı ürün üretilmemesi daha sonrada hatalı üretilen ürünün sistem içinde fark edilip nihai müşteriye ulaşmaması sağlanır.
Örnek vermek gerekirse sürekli preste baskı yapan birinin zamanla yaptığı iş sıradan hale gelir ve yorgunlukla beraber kişinin dikkati dağılır. Bu dikkat dağınıklığı ile prese koyduğu parçayı veya herhangi bir hatayı düzeltmek için presin altına elini sokabilir. Presi aynı anda çalıştırıp elini sıkıştırabilir. Bu tarz iş kazasını önlemek için birkaç yöntem uygulanabilir. Mesela presin çalışması için iki elle basmayı gerektiren çift buton konulabilir veya kişinin elini soktuğu anda görecek ve sistemi durduracak bir sensör konulabilir. Bu iki çözüm Poka Yoke’ ye örnektir.
Bu sistem hataların sonradan düzeltilmesi için gerekli maliyetleri önler, kalite ve verimlilik sürecin içine yerleşerek öncelikle hatalı ürün üretilmemesi daha sonrada hatalı üretilen ürünün sistem içinde fark edilip nihai müşteriye ulaşmaması sağlanır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
İş yoğunluğum dolayısıyla yorumlara cevap veremeyebilirim. Anlayışınız icin teşekkürler.