4 Haziran 2017 Pazar

Gökyüzünün Salkım Pırlantası-Ülker Yıldız Kümesi

Ülker veya Süreyya dediğimiz, bir açık yıldız kümesidir. Yedi kız kardeş, M45, Peren, Pervin diğer isimleridir. Boğa takım yıldızında bulunan bu açık yıldız kümesi Dünya'ya en yakın olanıdır. En yakınının bile bize yaklaşık olarak 440 ışık yılı kadar uzakta olması uzayın akıl almaz genişliğini gösteriyor.



Ülker, gökyüzündeki en güzel takım yıldızıdır. Aynı zamanda en meşhuru. Çıplak gözle net bir şekilde görülmesinden o pırlanta misal parlaklığını görebilirsiniz. Birbirine çok yakın bu yıldızlar üzüm salkımı gibi dizilmişlerdir. Çok sıkışık olmaları, bu kümeyi, ışıklı küçük bir grup haline getirmiştir.
Ülker'in çıplak gözle 6 üyesinin görünmesine rağmen bu takım yıldızında yüzden fazla üyesi olduğu bilinmektedir. Bu tür yıldız kümelerinde yıldızlar, element oranları birbirine yakın bir şekilde doğarlar ve birlikte hareket ederler. Aynı gaz ve toz bulutu içerisinde birbirine yakın zamanlarda doğdukları için kardeş gibidirler. Yedi kız kardeş denmesi bundandır. Aynı zamanda yunan mitolojisinde de kendine yer edinmiştir. Orada yedi kız kardeşin herbirinin bir adı vardır. Bunlar: SteropeMeropeElectraMaiaTaygeteaCelaeno ve Alcyone'dir.

ülker yıldız kümesi

Eskiden denizciler tarafından bu yıldız kümesi rehber edinilmiş. Ne zaman ki Süreyya gözüktü o zaman denize açılırlar. Ne zaman ki gözükmedi o zaman denizlerin güvenli olmadığına inanıp açılmazlarmış. O yüzden bu gruba bir diğer isim olarak "yelken açma yıldızları" adını vermişler.
Amatör gözlemciler için bire bir olan bu kümenin en önemli özelliği çıplak gözle her koşulda gözlemlenebilecek kadar parlak, bir o kadar da etkileyici olmasıdır. Ülker'i gözlemlemenin en iyi yolu, ona çıplak gözle ya da dürbünle bakmaktır.
Gökyüzüne seyrek bile olsa bakan herkesin dikkatini çeken bir yıldız kümesidir. Kasım ayında havanın kararmasıyla birlikte tam doğu ufkunun üzerinde sanki bizlere "Merhaba Dünya" der. Kış mevsiminin habercisidir. Ülker gökyüzündeki en parlak açık yıldız kümesidir.
Bu yıldızlardan zamanında Homeros, Ömer Hayyam, Hafız, Sadi, Milton gibi pek çok şair şiirlerinde bahsetmiştir. Milli şairimiz Mehmet Akif Ersoy da "yedi kandilli süreyya" diyerek Çanakkale Şehitleri adlı şiirinde bundan bahsetmiştir. Ülker, insanlar için, ruhu okşayan kalbe huzur veren gece seyrinin şerbeti haline gelmiş bir yıldız kümesidir.
Yazan: Halil İbrahim Yıldırım

1 yorum:

  1. Astronomi ülkemizde az gelişmiş bir bilim dalıdır ve yeni yeni gelişmektedir. Atamızın dediği gibi istikbal göklerdedir.

    YanıtlaSil

İş yoğunluğum dolayısıyla yorumlara cevap veremeyebilirim. Anlayışınız icin teşekkürler.