Çelik Cetvel Nedir? Nasıl Kullanılır?

Çelik cetvel, çabuk ve kolay ölçme yapmak için tasarlanmış uzunluk ölçüm cihazıdır. 

Tasarımı metreye benzer ancak 3metre veya 5metre gibi uzun değildir. Düz bir şerit üzerine rakamların yerleştirilmesiyle oluşturulmuştur.

Genelde yay çeliği gibi sert ve esnek malzemeden 15cm ile 100cm arasında imal edilmişlerdir. 

Darbeli çalışan yerlerde, ağır iş yapan işletmelerde kullanım kolaylığı ve dayanımından dolayı tercih edilir. Yapısından dolayı düz markalama ve ölçülü markalama işlemlerinde çok kullanılır.

İki tipi mevcuttur.

• İnç sistemine göre bölüntülü çelik cetvel
• Metrik sisteme göre bölüntülü çelik cetvel 

Metrik bölüntülü cetvelde mm’ler kısa çizgi, cm’ ler ise uzun çizgi ile belirtilmiştir. 5 ve katları olan mm çizgileri ise normal mm çizgisine göre biraz daha yüksek yapılmıştır. İnç bölüntülü çelik cetvelde ise 1 inç çizgisi ve diğer ana inç çizgileri en yüksek, inçlerin yarısını gösteren çizgiler daha kısa, inç’ in 1/16’sı çizgileri en kısadır.

Çelik cetvellerin düz, sertleştirilmiş, esnek, başlıkları konik uçlu gibi çeşitleri vardır. Esnek olanları ince olup daha kullanışlıdır. Esnekliğinden ötürü kavisli ve yuvarlak parçalardan da ölçü alınabilir. 

Başlıklı cetvellerde ölçü almak kolaylık sağlar. Konik uçlu cetvel ise küçük kanalların ve küçük deliklerin ölçülmesini kolaylaştırır.

Çelik cetvellerde ölçüyü okumak kadar ölçü almak da son derece önemlidir. Çelik cetvellerin sıfır çizgisi ölçünün başlangıç ucudur. Parça üzerinde dayanma yüzeyi varsa cetvelin uç kısmı buraya dayatılır. Eğer dayanma yüzeyi yoksa cetvel ucu parça ile aynı hizaya yerleştirilir. Başparmağımızın tırnağı ile cetvel üzerindeki bitiş çizgisi belirlenir. Ölçü alırken cetvel alınan yüzeye dik olur ve okunurken göz hizasında tam önümüze gelecek şekilde okunur.