Hibrit Motor Nedir? Nasıl Çalışır?

Yıllardır süregelen zamanlardan beri insanoğlu arabalarında, uçaklarında ve gemilerinde fosil yakıtlı motorlar kullandı. Fakat günümüzde otomobillerin de bir hayli yaygınlaşması ile fosil yakıt tüketimleri zirve noktalara ulaştı. Buna karşılık elde ki kaynakların da hızla azalması sonucu bitme noktasına gelen fosil yakıtlara çözüm olarak bilim insanları yeni ve doğaya daha az zararlı yakıt alternatifleri için çalışmalarına her geçen gün daha da ağırlık veriyorlar.

İşte bu çalışmalardan bir tanesi de Hibrit Motor Teknolojisi. Bu teknoloji her geçen gün daha da yaygınlaşarak geleceğin motor teknolojisi olma yolunda hızla ilerliyor. Bu teknolojinin genel amacı fosil yakıt gereksinimini büyük oranda azaltması. Fosil yakıtların her geçen gün azalmasının dışında bu yakıtın kullanılmamasını gerektiren diğer önemli husus ise ozon tabakasına verdiği büyük zararlar. Dünya, ozon tabakasının her geçen gün daha da incelmesinden kaynaklı her sene daha fazla güneş ışınına maruz kalıyor. Alternatif teknolojilerin yaygınlaşması daha temiz ve huzurlu bir gelecek sunacaktır bizlere. Hibrit motor teknolojilerinde her ne kadar benzin kullanılsa da tamamen elektrikle çalışan otomobillere geçiş dönemi için önemli bir basamak. Yalnızca elektrik ile çalışan araçlar günümüzde çeşitli otomobil firmaları tarafından üretilmeye başlansa da henüz tam performanslı ve kesintisiz bir sürüş sağlayamamaktalar. Hibrit motorlu araçlar diğer standart araçlara göre çok daha düşük karbon salınımına sahiptirler.

Hibrit Motorun Tarihi

İstenildiği an benzin, istenildiği an elektrik motoru ile çalışan ilk aracın mucidi Ferdinand Porsche 'dir. Aracı yaptığında 27 yaşındaydı. 1902 yılında "Mixte-Wagen" adını verdiği aracını tanıtmıştır. Viyanalı bir fayton üreticisi olan Ludwig Logner ile birlikte yaptığı Porsche, 4 silindirli bir Daimler motora aküler, jeneratör ve elektrik motorları takmıştır. Bu sayede Mixte adlı araç motor durduğunda dahi akülerin çalıştırmaya devam ettiği elektrikli motoru ile ilerleyebilmekteydi.

Hibrit Motorlar Nasıl Çalışır?

Günümüzde kullanılan hibrit motorların hemen hemen tamamı bir içten yanmalı motorun yanına ilave edilen elektrik motoru, batarya ve bir de jeneratör ile çalışmaktadır. Yalnızca benzin ile çalışan motorlara kıyasla %40-%50 oranında daha verimlidir. Çünkü hibrit motor teknolojisi daha sistematik çalışan bir motordur. Motora beş farklı çalışma biçimi belirler. Yani araç otomatik olarak gerekli duyduğu güç ve elektrik düzeyine göre kendisini en uygun çalışma konumuna getirir. Örneğin dik bir yokuşta aracınıza hareket ettirmek istiyorsunuz. Araç o yokuşu yalnızca elektrik motoru ile çıkamayacağını anladığı anda benzin motorunu devreye sokuyor. Gerekli ivmeyi sağladıktan sonra tekrar elektrik motoruna geçiş yapıyor. Ya da aracınız ile üst hızlara çıkmak istediniz bu anda da araç hem elektrik hem de benzin motorunu devreye sokarak aracın çok daha seri hızlanmasına olanak sağlıyor. Bu ve bunun gibi değişimleri araç kendisi planlıyor ve işleme alıyor.

Hibrit Motorlar Nasıl Şarj Olurlar?

Hibrit araçları elektrikli araçlardan ayıran en temel özellik bataryayı dışarıdan şarj etmenin mümkün olmayışıdır. Kendini kendini şarj edebilen bu araçlar ek olarak bir elektrik gücüne ihtiyaç duymazlar. Rejeneratif enerji ile kendi bataryalarını şarj ederler. Bunun anlamı ise, frene bastığınız anda, araca elektriksel olarak çekiş gücü sağlayan elektrik motoru tam tersine bir jeneratör gibi çalışmaya başlar. Böylece frenden kaynaklanan ısı/kinetik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürülür.

Günümüzde Hibrit Motorlar

Gelecek 10 yıl içinde üretilen araçların büyük bir çoğunluğunu oluşturacağına inanılan Hibrit motorlu araçlar, günümüzde dahi bazı otomobil firmaları tarafından tercih edilmeye başlandı bile. Öyle ki teknolojinin sınıf standartları dahi belirlenmiş durumda.

Mikro Hibrit : Hibrit motorlu araçların arasında en basit olanlarıdır, şehir içindeki trafiklerde sık sık 'dur-kalk' gerektiren anlar olur. Bu anlarda devreye giren elektrik motoru, yakıt ekonomisini amaçlar.

Mild Hibrit : Elektrik motorunu otomatik olarak devreye sokan, yakıt ekonomisi sağlayan, frenleme sırasında kaybolan elektrik enerjisini bataryaya geri depolayan bir sistemdir.

Full Hibrit : Mild Hibrit sistemine karşın sadece elektrik motorunu kullanarak ilereyebilme özelliğine sahiptir.

Plug-in Hibrit : Tüm Hibrit sınıflarının içerdiklerine sahiptir. Buna ek olarak dışarıdan şebeke elektriği ile şarj edilebilme özelliğine sahiptir.

Yazan : Abdullah Kırıcıkaya