Jant Nedir? Çeşitleri Nelerdir?

     Jant, aracın yola temasını ve hareketini sağlayan emniyet parçasıdır. Araçların aks sistemine bağlanır. Üzerine kauçuk malzemeden üretilen lastik takılır. Yola temas eden asıl parça jant üzerine geçme yapılan lastiktir. Lastiğe aks üzerindeki dönme hareketini ileten janttır. Araç içerisinde insan faktörü bulunmasından ve jantta meydana gelebilecek olası kırılma gibi durumların insan hayatını etkilediğinden dolayı önemli bir emniyet parçasıdır. Jantlar takılacak lastik tipine ve kullanılan araç tipine göre çeşitlere ayrılır.

Lastik Tipine Göre Jantlar

Tubeless( İç Lastiksiz) Jant: Bu janta sadece dış lastik takılır. İç lastik kullanmaya gerek yoktur. Lastik şişirildikçe jantla lastiğin birbirine yapışması sonucu hava kaçması engellenir. 

İç Lastikli Jant (Tube Type Jant): Jant üzerine iç lastiğin zarar görmesini engelleyici kolon takılır Kolon üzerine içine iç lastik geçirilmiş şekilde dış lastik yerleştirilir. Bu jantların bazı bölümleri bulunabilir. Bunlar; segman, göbek, çemberdir. Bazı jantlarda segman ve çember yerine kombine çember bulunur. 

Göbeksiz Jant (İspit Jant): Bu jantlar hem iç lastikli hem de iç lastiksiz olarak kullanılabilir. Daha çok ağır işlerde iç lastikli jantlar kullanılmaktadır. Forklift lastiği gibi bazı jantlarda dolgu lastik kullanılmaktadır.

Kullanılacak Araç Tipine Göre Jantlar

Binek Araç(Otomobil) Jantları

Ticari Jantlar

Zirai ve Endüstriyel Jantlar (Traktör vb.)

Kamyon ve Otobüs Jantları

Ağır Vasıta Jantları (Greyder gibi.)

Özel Ekipman Jantları (Biçerdöver, Tank vb.)

     Jantlar ana olarak iki kısımdan oluşur. Kampanaya bağlanan disk kısmı ve diskin üzerine geçen lastiği tutan kasnak kısmıdır. Diskler kasnaklara kaynak ve cıvata ile birleştirilir. Genelde cıvatalı birleştirmeler zirai araçlarda kullanılır. Jantlar kasnak şekline genişliğine ve çapına göre ebatlandırılır. Örnek olarak W10x20 jant dendiğinde;

W - kasnakta tek kıvrım olduğunu,

10 - inç sistemine göre jantın çapını (1 inç=25,4mm)

20 – inç sistemine göre jantın kasnak genişliğini belirtir.

     Jantlar kullanılan malzemeye göre, çelik jant ve alüminyum jant olarak ikiye ayrılır. Alüminyum jantlar, alüminyuma belirli elementler katılarak döküm yöntemiyle üretilir ve son şekli talaşlı imalatla verilir. Çelik Jantlar ise sıcak haddelenmiş sac ürünü soğuk şekillendirme ile üretimi söz konusudur. Ayrıca birleştirmelerde kaynak ve cıvatalı birleştirme kullanılır. Çelik jantlar alüminyum janta göre daha dayanıklıdır diyebiliriz. Çünkü çelik jant darbe anında yamulur. Alüminyum jantta da kırılma olabilir. Ancak alüminyum jantta da döküm yöntemi olduğundan dolayı desen ve görsel olarak daha fazla alternatifli üretim yapılabilir. Tercih kullanıcıya kalmaktadır. 

Jant üzerindeki kısımları altta görebilirsiniz.

1. Jant Kasnak Genişliği: Lastiğin oturduğu yüzeyin genişliğidir.

2. Jant Kasnak Çapı: Lastiğin oturduğu yüzeyin çapıdır.

3. Kasnak Kalınlığı: Jantın kasnak sacının kalınlığıdır.

4. Disk Kalınlığı: Jantın disk sacının kalınlığıdır.

5. Poyra çapı: Kampananın merkezinin oturduğu delik çapıdır.

6. Bijon Eksen Çapı: Bijonların hepsinin merkezinden geçen hayali yuvarlak eksen çapıdır.

7. Bijon Çapı: kampanaya bağlantı için bijonların geçtiği deliktir. Bijon deliği adeti değişebilir.

8. Offset: Diskin kasnak merkezine uzaklığıdır.

9. Offset ET(Inset): Diskin iç ofsetidir.

10. Sibop Çapı: Sibobun sabitlendiği deliktir.

11. Havalandırma Deliği Çapı = Disk üzerinde jantın soğuması için alılan deliklerdir.

12. Havşa Çapı : Bijon etrafına açılan havşayı gösterir.