Mengene Nedir?

Üzerinde işlem yapılacak parçaları oynamayacak şekilde sabitlemeye yarayan masa ve sehpa üzerine monte edilen takımdır. Sıkılan parça mengene çenesindeki çapraz tırtırlar sayesinde kayma yapmaz. 

Mengeneler piyasada çene açıklığına göre ölçülendirilirler. 200mm çene açıklığına sahip mengene dendiğinde maksimum çenenin açılabileceği mesafedir. Bağlayacağınız en büyük parçanın ölçüsünü bilirseniz çene açıklığı bu parçayı da kapsayacak şekilde mengene seçimi yapabilirsiniz.

Üç tip mengene vardır; bunlar tezgah mengenesi, boru mengenesi ve işkencedir.

Tezgah mengeneleri

     Bir masaya, sehpaya veya makine tablasına bağlanabilir. Hareket ettirilmediği için sabittir. Üzerine hemen hemen her türlü malzeme bağlanabilir. Çok güçlü bir sıkma sağlar. Çevirmeli bir kola bağlı vidalı bir mili vardır. Kolu saat yönünde döndürdüğümüzde sıkma tersi yönde gevşetme yaparız. Çenelerde bulunan ağızlar tırtırlı yapıdadır ve sökülüp takılabilir. Ağızlardaki tırtırların aşınması ve kırılması durumunda değiştirilmelidir.

Boru mengeneleri

     Bu mengenelerin tek amacı yuvarlak parçaları sabitlemektir. İki çenesi vardır. Çeneler “v” şeklindedir ve yuvarlak parçayı dört yerden sabitler. Boru parçaların işlemesini çok kolaylaştırır. Özellikle metal boru döşeyen tesisatçılar bu mengeneyi kullanır. Çalışma prensibi tezgah mengenesiyle aynıdır.

İşkence

     Bu mengene "F" şeklinde olup üzerinde boşluk almak için kullanılan hareketli kol ve bu kola bağlı sabit çene bulunur. Seyyar sabitleme gereken alanlarda kullanılır. Gövdenin bir ucunda hareketli diğer ucunda sabit çene bulunur. Hareketli çene üzerindeki mil vidalıdır gövde üzerindeki diş açılmış kısım üzerinde hareket eder. Saat yönünde sıkıldıkça sıkma işlemi yapar. Hareketli çeneye bağlı kol yapısına göre ya el ile yada anahtar yardımıyla çevrilebilir. Genellikle levha parçaları sabitlemek için kullanılır.